główne | porządkowe | |
---|---|---|
0 | zero | - |
1 | wyn, wyna | przymy |
2 | dwu, dwie, dwa | siekądy |
3 | trze | trzecy |
4 | kotry | kwarty |
5 | cząk | kwiąty |
6 | szej | szósty |
7 | sieć | siećmy |
8 | ocy | ocmy |
9 | nów | nówmy |
10 | dzecz | dzeczmy |
11 | wynsprzedczy | wynsprzedzieśmy |
12 | dwusprzedczy | dwusprzedzieśmy |
13 | trzesprzedczy | trzesprzedzieśmy |
14 | kotrysprzedczy | kotrysprzedzieśmy |
15 | cząksprzedczy | cząksprzedzieśmy |
16 | szejsprzedczy | szejsprzedzieśmy |
17 | siećsprzedczy | siećsprzedzieśmy |
18 | ocysprzedczy | ocysprzedzieśmy |
19 | nówsprzedczy | nówsprzedzieśmy |
20 | wijęć | wijaśmy |
21 | wijęć wyn/wyna | wijaśmy przymy |
22 | wijęć dwu/dwie | wijaśmy siekądy |
30 | trzęta | trzyjaśmy |
40 | kodrzęta | kodraśmy |
50 | kwiąkwięta | kwiąkwaśmy |
60 | szeczęta | szeczaśmy |
70 | sietwięta | sietwaśmy |
80 | ocęta | ocaśmy |
90 | nunięta | nunaśmy |
100 | częt | częcieśmy |
200 | duczęta | duczęcieśmy |
300 | trzeczęta | trzeczęcieśmy |
400 | kotryczęta | kotryczęcieśmy |
500 | cząkczętór | cząkczęcieśmy |
600 | szejczętór | szejczęcieśmy |
700 | siećczętór (*) | siećczęcieśmy |
800 | ocyczętór | ocyczęcieśmy |
900 | nówczętór | nówczęcieśmy |
1000 | mil | mileśmy |
2000 | dwu mila | dwumileśmy |
106 | milion | milionieśmy |
109 | miliard | miliardzieśmy |
(*) Siećczętór i siećczęcieśmy są wymawiane sieczętór i sieczęcieśmy.
W datach, dzień i rok zwykle mają postać liczebnika porządkowego. Więc, podczas gdy liczebnik 1997 zabrzmiałby jak "mil nówczętór nunięta sieć", datę 23 grudnia 1997 r. wymawia się jak: "wijaśmu trzecu dzieczębrze, en mileśmu nówczęcieśmu nunaśmu siećmu onu". Zobacz także data i czas.
Kliknij tutaj, żeby usłyszeć liczebniki 1-10 wymawiane w Wenedyku.
Tylko liczebniki 1 i 2 się odmieniają według rodzaju:
1 | 2 | ||||
---|---|---|---|---|---|
męs./nij. | żeń. | męs. | żeń. | nij. | |
bezp. dop. cel. |
wyn wynu wyni |
wyna wyniej wyniej |
dwu dwór dwiew |
dwie dwar dwiew |
dwa dwór dwiew |
Liczebniki 3 i 4 odmienia się następująco:
3 | 4 | |
---|---|---|
bezp. dop. cel. |
trze trzu trzew |
kotry kotru kotrzew |
Liczebniki 5-20 odmienia się dodając końcówkę -u do tematu słowa w dopełniaczu i celowniku:
5 | 7 | 8 | 11 | 20 | |
---|---|---|---|---|---|
bezp. dop. cel. |
cząk cząku cząku |
sieć sieciu sieciu |
ocy ocu ocu |
wynsprzedczy wynsprzedczu wynsprzedczu |
wijęć wijęciu wijęciu |
Liczebniki 30, 40, itd. odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju żeńskiego pierwszej deklinacji:
30 | 50 | |
---|---|---|
bezp. dop. cel. |
trzęta trzęty trzęcie |
kwiąkwięta kwiąkwięty kwiąkwięcie |
100, 200, 300, 400 i 1000 odmieniają się jak rzeczowniki nijakie deklinacji drugiej. W przypadku pozostałych setek odmienia się tylko pierwszą połowę słowa, natomiast w przypadku pozostałych tysięcy każdy człon słowa oddzielnie:
100 | 200 | 300 | 900 | 1000 | 2000 | |
---|---|---|---|---|---|---|
bezp. dop. cel. |
częt czętu częcie |
duczęta duczętór duczęciew |
trzeczęta trzeczętór trzeczęciew |
nówczętór nowuczętór nowuczętór |
mil milu mili |
dwa mila dwór milór dwiew milew |
W przypadku liczebników głównych 1-4 przypadek i rodzaj zawsze zgadzają się z korespondującym rzeczownikiem. Kiedy liczba jest 5 lub wyższa, formą odpowiadającego rzeczownika zawsze jest dopełniacz liczby mnogiej. To jest jedna taka fajna cecha języka polskiego, którą przejąłem w Wenedyku.
Kiedy liczba główna jest złożona, ostatnia jej część decyduje o formie zależnego rzeczownika. Kiedy natomiast ta ostatnia część jest 1, wtedy używa się dopełniacza liczby mnogiej.
O formie czasownika decyduje na ogół logika zdania: 1 ma liczbę pojedynczą, wszystkie inny liczby mają liczbę mnogą. Kiedy liczebnik towarzyszy albo mógłby towarzyszyć rzeczownikowi w dopełniaczu liczby mnogiej, liczba pojedyncza jest również dozwolona, aczkolwiek to byłby archaizm.
Przykłady:
Surkętrarz nostrzy domi sta wyna jarberz.
Naprzeciwko naszego domu stoi jedno drzewo.
Surkętrarz nostrzy domi stą dwie jarbrze.
Naprzeciwko naszego domu stoją dwa drzewa.
Surkętrarz nostrzy domi stą trze jarbrze.
Naprzeciwko naszego domu stoją trzy drzewa.
Surkętrarz nostrzy domi stą (sta) cząk jarbrzy.
Naprzeciwko naszego domu stoi pięć drzew.
Surkętrarz nostrzy domi stą wijęć wyna jarbrzy.
Naprzeciwko naszego domu stoi dwadzieścia jeden drzew.
Surkętrarz nostrzy domi stą trzęta kotry jarbrze.
Naprzeciwko naszego domu stoją trzydzieści cztery drzewa.
Surkętrarz nostrzy domi stą (sta) kodrzęta ocy jarbrzy.
Naprzeciwko naszego domu stoi czterdzieści osiem drzew.
Frakcje są wymawiane następująco:
½ | dzimiedza |
---|---|
⅓ | wyna trzeca |
⅔ | dwie trzece |
¼ | wyna kwarta |
¾ | trze kwarcie |
⅘ | wyna kwiąta |
⅚ | wyna szósta |
⅛ | wyna oćma |
⅞ | sieć oćmar |
1½ | wyn i dzimiedza |
2½ | dwu i dzimiedza |
3⅓ | trze i wyna trzeca |
4¼ | kotry i wyna kwarta |
4⅘ | kotry i kotry kwiącie |
5⅚ | cząk i cząk szóstar |
1⅜ | wyn i trze oćmie |
Dziesiętne również zachowują się jak frakcje: dziesiąte, setne, tysięczne. Kiedy liczba dziesiętnych przewyższa trzy, numer jest wymawiany cyfra za cyfrą.
0,7 | sieć dziećmar |
---|---|
2,4 | dwu i kotry dziećmar |
0,45 | kodrzęta cząk częcieśmar |
3,72 | trze i sietwięta dwu częcieśmie |
0,312 | trzeczęta dwusprzedczy mileśmar |
7,009 | sieć i nów mileśmar |
3,1415 | trze wierzgła wyn kotry wyn cząk |